W twoim mieście

Ostatni rok obfitował w projekty związane z obchodami stulecia urodzin Czesława Miłosza. Wśród nich najwięcej było inicjatyw wydawniczych, w tym wydana przez Fundację „Zeszytów Literackich” dwutomowa antologia esejów pisarza zatytułowana „Rosja. Widzenie transoceaniczne”. Tom pierwszy trafił do księgarni na początku 2011 roku. Niedawno ukazał się tom drugi: „Mosty napowietrzne”, który obejmuje teksty Miłosza (fragmenty korespondencji, wiersze, eseje, wywiady) z lat 1936-2004. Miłosz diagnozuje w nich Rosję, a jego stosunek do niej nie jest jednoznaczny, budzi kontrowersje, prowokuje do dyskusji i skłania ku refleksji. Jak mówi autor: „Rosja. Mój stosunek do niej jest poważny, ale polski zajad we mnie siedzi i daje o sobie znać od czasu do czasu, ku mojemu niezadowoleniu”. Książka Miłosza jest pretekstem do spotkania i rozmowy o Rosji, o polsko-rosyjskich relacjach, o próbach przełamywania stereotypów, o nieufności i perspektywach dialogu, o tym, co łączy i dzieli

Projekcja filmu towarzysząca wystawie „Ziemie podwójnie odzyskane. Bogdan Łopieński, Andrzej Tobis, Krzysztof Żwirblis” Prawo i pięść reż. Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski Polska, 1964, 93 min sala multimedialna wejście od ul. Burschego wstęp wolny

Wiosna jako narodziny i nowe życie ale też walka. W nowych obrazach Basi Bańdy powstaje brutalny baśniowy świat. Toczy się w nim nieustanna walka dobra ze złem, w której drapieżne zwierzęta polują na swoje ofiary jednocześnie same stając się zwierzyną. Każda śmierć jest symbolicznym przejściem, nowym życiem, przemianą, w której okaleczone postacie, rozszarpywane zwierzęta i rosnące z morderczą siłą rośliny odgrywają malowniczy spektakl. Może on również symbolizować wewnętrzne konflikty, w które popadamy, ciężkie ale nie pozbawione optymizmu zmiany, gdzie dobro jednak jeszcze zwycięża.

W Polsce w latach 1939-1956 dokonała się rewolucja społeczna. Okrutna, brutalna, narzucona z zewnątrz, ale jednak rewolucja. Ta rewolucja niesłychanie głęboko przeorała tkankę polskiego społeczeństwa, tworząc warunki dla dzisiejszej ekspansji klasy średniej, czyli mieszczaństwa, do najgłębszej być może od wieków zmiany mentalności Polaków: odejścia od mentalności określonej przez wieś i folwark ku zdeterminowanej przez miasto i miejski sposób życia - taką tezę stawia w tekście Kto nam zabrał tę rewolucję? ("Krytyka Polityczna" nr 29/2011) filozof Andrzej Leder.

Dworce w Warszawie i Katowicach, poznański Okrąglak, Obserwatorium Meteorologiczne na Śnieżce, warszawski Pawilon Chemii i Supersam… Ikony architektury modernistycznej czasów PRL-u. Zdaniem jednych – budynki zasługujące na podziw i uznanie, zdaniem innych – ohydne komunistyczne baraki, które należy zrównać z ziemią. Dlaczego budzą takie kontrowersje? Jakie były okoliczności ich powstania i dlaczego niektórych z nich już nie ma?

Muzeum Narodowe w Szczecinie ogłasza „Medialny stan wyjątkowy”. Efekty jego wprowadzenia będzie można poznać podczas trwania multimedialnej wystawy, prezentującej prace pedagogów Katedry Nowych Mediów oraz studentów specjalności Multimedia Akademii Sztuki w Szczecinie.

Eliza Galey, artystka z Lublina, związana z Galerią Białą od momentu swojego debiutu artystycznego w Młodym Forum Sztuki w 2000 roku, wykreowała bardzo indywidualny i rozpoznawalny język wizualny. Głównym źródłem jej artystycznych inspiracji stał się punkt brailowy, który od dłuższego czasu stanowi jej autorski wyróżnik. Tworzy ona między innymi białe perforowane rysunki przy użyciu metalowej tabliczki do wykonywania pisma Braille'a. Tak powstałe prace są ledwo widzialne, co skutkuje powstaniem pewnej percepcyjnej bariery.

Wystawa Arno Fischera „Fotografie” pokazywana w Muzeum Historii Fotografii składa się z 65 czarno-białych powiększeń oraz 36 polaroidowych, kolorowych odbitek. Cykle, w które ułożone zostały zdjęcia - wybrane przez Thomasa Kaufholda - stanowią niemal kompletny przegląd twórczości Fischera.

W swojej sztuce Ryszard Grzyb kieruje się przeczuciem, że drogą do malarstwa jest kolor i forma. Ale również kieruje się wiarą w szczególną rolę malarstwa i jego głęboki sens. W latach 80tych w jego pracach, akcjach artystycznych, poezji dochodziły do głosu zarówno ironia, optymizm, jak i szyderstwo czy dramat. Uzasadnione były tym co wokół przytłaczało artystę, ale również tym co wynikało z jego ówczesnego samopoznania. Ironiczny dystans cechujący wówczas prace Grzyba, który nie wskazywał czy mamy do czynienia z żartem, czy wypowiedzią poważną, tym, że coś ma być piękne czy wręcz brzydkie, jest nadal obecny w jego sztuce.

Jedna z najbardziej oczekiwanych premier roku, Tajny dziennik Mirona Białoszewskiego (Znak), obejmuje lata 1975-83, okres, kiedy po sukcesie Pamiętnika z powstania warszawskiego pisarz zajął miejsce na literackim parnasie, ale nie zamienił się w zawodowego literata, dalej prowadząc życie niezwykłe w stworzonym przez siebie prywatnym królestwie nieprzystającym do realiów PRL-u. Książkę warto czytać razem z książką Tadeusza Sobolewskiego Człowiek Miron (Znak). Białoszewski wampir, ludożerca, poeta osobny, satanista, przedstawiciel bohemy, pustelnik, twórca hermetyczny, piewca zwyczajności "od pieca i łyżki durszlakowej" - Sobolewski konsekwentnie rozminowuje pole interpretacyjne wypełnione podobnymi schematami. O micie outsidera pisze np.: "Lubił królować, być w centrum, chciał tylko, żeby to centrum znajdowało się w jego pokoju". I przypomina, jak zdegustowany poznaniem "prawdziwego" Mirona był kiedyś Piotr Szulkin. Spodziewał się zobaczyć beat-nika, a zobaczył "przysadzistego gościa w palcie z kołnierzem z nutrii po panu Antonim z Garwolina". Lubił się bawić w wywoływanie duchów za pomocą talerzyka posuwającego się po kręgu alfabetu. To, co usiłuję zrobić, też jest próbą wywołania ducha Mirona ze słów, które nam zostawił". Książka Tadeusza Sobolewskiego nie jest zwyczajną biografią, wspomnieniem ani monografią twórczości, choć zawiera elementy wszystkich tych gatunków.

Movement Space to wieloelementowa instalacja Simone Rueß o ruchu ludzi i przestrzeni wykorzystywanych przez ludzi w tkance miejskiej Warszawy. Obiekty, fotografie, animacje i rysunki, osadzone w popularnych elementach warszawskiego krajobrazu: Ronda Dmowskiego, patelni przy Metro Centrum, Dworca Centralnego i Złotych Tarasów, powstały w wyniku obserwacji cyrkulacji tłumu i sposobów wykorzystania przestrzeni. Poszczególne prace artystki przybierają formy abstrakcyjnych kryształów, przestrzennych tuneli, ale także kształty organiczne, bliskie organom anatomicznym czy botanicznym fantazjom, z wielką precyzją dla detalu.

Cztery malarskie osobowości i jedna wystawa – w marcu w Bochenska Gallery będzie można zobaczyć prace czworga młodych warszawskich artystów związanych z Pracownią Wschodnią. Wszyscy, choć w różnych pracowniach, ukończyli studia malarskie, by wkrótce potem wprowadzić się do przychylnej artystycznym działaniom kamienicy przy Lubelskiej 30/32. Od lat przyjaźnią się i wspólnie pracują. Teraz także wystawiają razem: Michał Torzecki, Iwona Zawadzka, Błażej Worsztynowicz oraz Agnieszka Żak.

Wystawa prezentuje prace artystów młodego pokolenia, ważnych dla dzisiejszej moskiewskiej sceny artystycznej. Tworzą ją nie tylko Rosjanie – także licznie obecni w Moskwie artyści z byłych republik radzieckich i z Zachodu.

Społeczeństwa są zainteresowane cielesnością swych członków. Starają się pochwycić ciało w sieć konwenansów, reżimów i praktyk, określić sposoby postępowania z ciałem, jego użycia uważane za normalne, dostępne, dopuszczalne oraz moralne. Kontrola ciała jest zatem zjawiskiem powszechnym, wszechobecnym i wielowymiarowym, choć zmiennym historycznie i kulturowo. W kręgu euro-amerykańskim mamy do czynienia z ewolucją, utrzymującą od stuleci swój kierunek. Ciało uwikłane w proces cywilizowania poddawane jest socjalizacji, racjonalizacji i indywidualizacji.