Wykład dr Ewy Banaszak pt. ZJAWISKO SPOŁECZNEJ KONTROLI CIAŁA / 20.03.2012, wtorek, g. 18.00 / Mieszkanie Gepperta
Społeczeństwa są zainteresowane cielesnością swych członków. Starają się pochwycić ciało w sieć konwenansów, reżimów i praktyk, określić sposoby postępowania z ciałem, jego użycia uważane za normalne, dostępne, dopuszczalne oraz moralne. Kontrola ciała jest zatem zjawiskiem powszechnym, wszechobecnym i wielowymiarowym, choć zmiennym historycznie i kulturowo. W kręgu euro-amerykańskim mamy do czynienia z ewolucją, utrzymującą od stuleci swój kierunek. Ciało uwikłane w proces cywilizowania poddawane jest socjalizacji, racjonalizacji i indywidualizacji. Transformacje te przyniosły odmienne sposoby sprawowania kontroli. Istotnym przeobrażeniem zdaje się być zamiana zewnętrznych przymusów na samoświadomość, samokontrolę i formy odczuwane jako mniej uciążliwe. Społeczna kontrola sprawowana nad ciałem stała się jakby mniej widoczna i natarczywa. Ciało stało się miejscem realizowania naszej indywidualności, własnością jednostki. Chciałabym więc przyjrzeć się pewnemu paradoksowi: zachowania ludzi uwikłanych w określone typy zdarzeń zdają się potwierdzać, że istnieje silne przekonanie, iż ciało i to, co z nim robimy jest prywatną sprawą jednostki. Reakcje publiczności pokazują zaś, że nie zawsze - przestrzenie społeczne nie są aż tak otwarte, a sposoby postępowania z ciałem są skodyfikowane i skonwencjonalizowane. Punktem wyjścia dla prowadzonych rozważań będzie kilka specyficznych wydarzeń zrelacjonowanych przez media (wywołały one znaczne poruszenie) i pytanie: co nas tak zgorszyło, jeśli ciało jest własnością tego, kto go używa?
Ewa Banaszak (1964), skończyła socjologię na UAM, jest pracownikiem Instytutu Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego, rozprawę doktorską napisała pod kierunkiem prof. Andrzeja Wójtowicza, praca dotyczła tożsamości zbiorowej jako kategorii socjologicznej, od kilku lat zajmuje się socjologią ciała, współredaktorka trzech tomów: Obrazy moralne. Socjologiczne i społeczne (de)konstrukcje seksualności; Corpus delicti - rozkoszne ciało. Szkice nie tylko z socjologii ciała; Tricster. Fenomeny kontroli ciała (ukaże się w2012 roku).
wstęp wolny
Galeria Mieszkanie Gepperta, ul. Ofiar Oświęcimskich 1/2, Wrocław.
