Zdzisław Beksiński

Zdzisław Beksiński (1929 –2005) – polski artysta totalny - malarz, grafik, rzeźbiarz, fotograf, architekt, rysownik.

W 1947 r. po ukończeniu sanockiego gimnazjum i liceum rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Jego marzeniem, któremu przeciwstawił się ojciec, były studia w szkole filmowej. Po uzyskaniu dyplomu architekta w 1952 r. pracował zawodowo, a w 1955 roku wrócił do Sanoka i poświęcił się sztuce. Rozpoczął swoją działalność artystyczną jako twórczy i oryginalny fotograf współtworząc historię polskiej awangardy lat 60. Lecz jak się okazało, owa działalność nie zaspakajała jego wewnętrznych potrzeb. Równolegle powstawały rysunki, potem obrazy i rzeźby - początkowo w duchu ekspresjonizmu, potem abstrakcji.

Pierwsze sukcesy przyniosły mu wystawy zorganizowane przez Janusza Boguckiego w Warszawie w 1964 i 1967. Wystawa 1972 r. roku pokazała nową drogę artystyczną, którą po latach nazwał "okresem fantastycznym". W 1977 r. spalił część dorobku likwidując sanocką pracownię i przeprowadził się do Warszawy. W 1984 roku związał się na kilkanaście lat z paryskim marchandem Piotrem Dmochowskim. Jego twórczość zmierzała systematycznie ku malarstwu. W latach 90-tych zainteresował się możliwościami zapisu cyfrowego. Tworzył komputerowe fotomontaże oraz kompozycje łączące klasyczny rysunek z obróbką komputerową. Pod koniec życia powrócił do malarstwa. Muzeum Historyczne w Sanoku jako jedno z pierwszych zaczęło kupować jego prace, tworząc Galerię Zdzisława Beksińskiego. Po śmierci żony w 1998 r., a rok później syna Tomasza, osamotniony artysta zadecydował o przekazaniu całej spuścizny Muzeum Historycznemu w rodzinnym mieście. Zdzisław Beksiński zmarł tragicznie 21 lutego 2005 roku w warszawskim mieszkaniu. Świadectwem jego talentu i niezwykłej wyobraźni jest największa na świecie, bo licząca kilka tysięcy eksponatów kolekcja prac, która znajduje się w zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku.