Galeria Bunkier Sztuki - historia Bunkra sięga 1950 roku, kiedy zarządzeniem Ministra Kultury i Sztuki powołano Krakowski Oddział Centralnego Biura Wystaw Artystycznych (CBWA). Programowo, organizacyjnie i finansowo podlegał on warszawskiej centrali. Początkowo jego siedzibą było niewielkie pomieszczenie przy ulicy Łobzowskiej 3, wynajmowane od Związku Polskich Artystów Plastyków. Później, w latach 1951–1965, dzierżawiono lokal w siedzibie Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych (Pałac Sztuki, pl. Szczepański 4). Po decentralizacji CBWA w 1962 roku jego krakowski Oddział został przekształcony w Biuro Wystaw Artystycznych (BWA). Trzy lata później wybudowano, zaprojektowany specjalnie na jego potrzeby, dwukondygnacyjny pawilon (pl. Szczepański 3a), o gigantycznej na tamte czasy powierzchni wystawowej ok. 1000 m2 – obecną siedzibę Bunkra Sztuki. Autorką projektu jest Krystyna Różyska-Tołłoczko. Budynek Galerii jest jednym z nielicznych w Polsce przykładów brutalizmu w architekturze. Do lat 90. XX wieku był jedyną realizacją nowoczesnej architektury w obrębie Starego Miasta. Fasadę wykonaną z betonowych odlewów drewnianych szalunków zaprojektowali Stefan Borzęcki i Antoni Hajdecki.
Program artystyczny prezentowany do roku 1994 był często mozaiką przypadkowych propozycji. Najczęściej pokazywano twórczość artystów Krakowskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP) i Związku Polskich Artystów Fotografików (ZPAF) oraz objazdowe „wystawy-zestawy” przygotowywane przez CBWA: od rękodzieła ludowego i medalierstwa po architekturę wnętrz, od sztuki radzieckiej, rumuńskiej po nieco odważniejsze i bardziej „egzotyczne” propozycje, jakimi były sztuka norweska czy hinduska. Program wystawienniczy uzupełniała działalność oświatowa o charakterze informacyjnym i edukacyjnym.
Istotne dla historii Galerii zmiany o charakterze administracyjnym nastąpiły dopiero po 1989 roku. BWA, z siedzibą przy placu Szczepańskim 3a, przeszło w struktury samorządowe Gminy Miasta Kraków i w 1994 roku został mu nadany status galerii miejskiej, czego symbolicznym wyrazem stała się zmiana nazwy instytucji. BWA, nazywane w latach 1993–1994 Galerią BWA, przyjęło rok później nazwę: Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki.
Marysia Lewandowska komentuje nową nazwę Galerii następująco: ...termin „bunkier” odsyła do sytuacji zagrożenia i konieczności ochrony, by zapewnić przeżycie. Jednak nazwa wywodzi się raczej z charakterystycznego kształtu budynku, w którym mieści się Galeria. Nawiązuje także do idei samej Galerii, która prezentuje i chroni w swoim obrębie najwartościowsze przejawy nowej sztuki.
Pomysł na Bunkier Sztuki wynikał z zupełnie nowego spojrzenia na potencjał, jaki to miejsce miało i ma: jest nie tylko największą galerią w województwie małopolskim, ale również największą galerią miejską w kraju. Zasadniczym celem stało się wykreowanie centrum sztuki współczesnej, wykraczającego swoją działalnością poza lokalność Krakowa, funkcjonującego według standardów zachodnich instytucji o podobnym profilu zarówno pod względem jakości merytorycznej, jak i profesjonalizmu w realizacji ekspozycji.
Fragment tekstu Beaty Nowackiej-Kardzis pt. Bunkier Sztuki znajdującego się w książce Sztuka w Bunkrze / Galeria Bunkier Sztuki 1994-2006, Kraków 2006.
