Wystawa „Dowody rzeczowe” składa się z najnowszych obrazów Andrzeja Tobisa tworzących cykl, którego motywem spajającym są wymyślone, hipotetyczne rzeźby geometryczne.
„Dowody rzeczowe” to zarazem powrót artysty do medium malarstwa. Podobnie jak w poprzednim cyklu A-Z (Gabloty edukacyjne), nowe prace Tobisa są pełne odniesień do zjawisk i wydarzeń z codziennego życia oraz do historii sztuki i układają się w wizualne śledztwo. To jak najbardziej „przygodowe" malarstwo, wzbogacone zostało w przewodnik po wystawie, stanowiący integralną część pokazu, z tekstem artysty i zaprogramowaną trasą oglądania.
Jak komentuje Andrzej Tobis: „Dowód rzeczowy to termin kojarzący się bardziej z kryminalistyką, niż malarstwem. Jednak zarówno zbrodnia, jak i obraz rodzą się w ludzkim umyśle. Czy zbrodnię popełnioną jedynie w umyśle można w ogóle nazwać zbrodnią? Myślę, że można ją tak nazwać dokładnie w takim samym stopniu, w jakim obraz może być jej dowodem. Dowód rzeczowy to po angielsku exhibit. Może w kulturze anglosaskiej kryminalistyka i sztuka nie są od siebie aż tak odległe jak w kulturze polskiej? W swoich obrazach nie zajmuję się jednak kryminalistyką i zbrodniami, lecz myślami. Chyba, że uznamy za zbrodnię pojawienie się jakiejkolwiek myśli w jakimkolwiek umyśle.
Mam nadzieję, że obrazy pokazane na wystawie są dowodem rzeczowym na to, że myśl pojawia się czasem w moim umyśle. Jeśli tak nie jest, wszystkie dowody uznać należy za sfabrykowane.
Bohaterem wszystkich obrazów jest rzeźba. Za każdym razem inna, ale zawsze geometryczna i na ogół abstrakcyjna. Każda rzeźba została wymyślona przeze mnie, a obraz na którym jest przedstawiona jest jedynym rzeczowym dowodem jej istnienia. Każda rzeźba jest więc myślą, która w moim umyśle przybrała mniej lub bardziej abstrakcyjno-geometryczny kształt".
Andrzej Tobis (ur. 1970) - artysta wizualny używający m.in. medium malarstwa i fotografii. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach, gdzie obecnie prowadzi Pracownię Malarstwa. Jego prace pokazywane były na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Mieszka w Katowicach.
------------------------------------------------------------------------------
Tytuł wystawy „Ciało w formie" zarysowuje główne wątki sztuki Patrycji Orzechowskiej: cielesność, zagadnienia wzajemnego porządku ludzi i zjawisk, żywotność rzeczy. Pokaz w Kronice prezentuje prace z ostatnich kilku lat twórczości artystki: kolaże, inscenizowane fotografie, instalacje. W cyklu kolaży „Kinderturnen" Orzechowska wykorzystuje zdjęcia z niemieckiego podręcznika „Gimnastyka dziecięca. Zbiór ćwiczeń w fotografiach, ilustrujący zastosowanie przyrządów i przyborów gimnastycznych w przedszkolu" (oryginalny tytuł „Kinderturnen") z 1959 roku. Fotografie dzieci (modele z książki byli mieszkańcami sierocińca) artystka wpisuje w geometryczne struktury tworzące abstrakcyjny twór bądź układające się w słowa „Haus" lub „Home", wskazujące na pozornie bezpieczną i uporządkowaną przestrzeń. Niczym w „Kinderszenen" (sceny dziecięce) Roberta Schumanna, nawiązania do dzieciństwa wiążą się z sentymentalną podróżą do przeszłości, ale i opresyjnością wspomnień.
W swoich pracach Patrycja Orzechowska nawiązuje też do sztuk performatywnych, współpracuje z gimnastyczkami, tancerzami czy aktorami. W serii fotografii „Homebody" modelką jest młoda dziewczyna, wykonująca figury asanów z jogi, zestawione z przedmiotami codziennego życia (krzesła) i przestrzenią domu.
„Ciało w formie" wskazuje na uprzedmiotowienia ciała (naszego ja) w urządzeniach, zarówno materialnych, jak i ideowych. Wiele systemów politycznych, religii, ale i modernistycznych kierunków artystycznych posługiwało/posługuje się pozornie antropocentrycznym sposobem myślenia wizualnego (pitagorejską kliszą mentalną), wpisując figurę człowieka w apriorycznie przyjęte formy całości, symbolizowane np. przez figury geometryczne, krzyże, gwiazdy czy inne struktury symboliczne, służące narzędziom kontroli i poskramianiu seksualności. Artystka podejmuje zarazem wątek ćwiczeń i tresury ciała, stanowiących jeden z symptomów dzisiejszego terroru sprawności i wypierania lęku przed śmiercią.
Działania Patrycji Orzechowskiej zmierzają jednocześnie do przywrócenia /podtrzymania żywotności przedmiotów, które straciły swoje funkcje. Podobnie jak w przypadku znalezionej niemieckiej książki (archeologia fotografii), wykorzystuje w swoich instalacjach na wystawie („Szkielety", „Ściana") stare abażury, czy zużyte fajerwerki, z pełną konsekwencją znaczeń, które niosą: powtórnego światła, błysku, wybuchu, iluminacji... Last but not least instalacja „Szkielety", zaaranżowana w dawnym pomieszczeniu mieszkalnym bytomskiej instytucji (niegdyś rodziny żydowskiej Kohnów) wpisuje się zarazem w szereg działań Kroniki dotyczących tożsamości miejsca.
Równolegle do wystawy w Kronice od 9 maja do 29 czerwca w katowickim Muzeum Śląskim trwa pokaz wspólnej pracy Patrycji Orzechowskiej i Rafała Urbackiego „Miłość i Medycyna. Antologia", powstałej w ramach programu „Projekt Metropolis", organizowanego przez Kronikę i Fundację Imago Mundi.
Patrycja Orzechowska (ur. 1974) - artystka wizualna używająca m.in. medium fotografii, kolażu, grafiki, filmu, instalacji. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Gdańsku. Prace Patrycji Orzechowskiej były prezentowane na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Mieszka i pracuje w Gdańsku. / www.patrycjaorzechowska.com
