Wystawa Zuzanny Janin pt. "Nie minął czas okrutnych cudów" w Muzeum Narodowym w Krakowie prezentuje prace artystki, która należy do ważniejszych przedstawicieli sztuki polskiej po 1989 roku. Swoją oryginalną twórczością wyłamuje się z utrwalonego schematu, w którym lata 90. rozpatruje się jedynie w kontekście „sztuki krytycznej” i „popbanalizmu”. Od początku tamtej dekady Janin mówi o relacji, która zachodzi pomiędzy jednostką a społeczeństwem, produkującym mechanizmy służące ograniczeniu indywidualnej wolności.
Jako artystka Janin patrzy krytycznie na homogeniczną wizję kultury. Chcąc zmienić perspektywę jej postrzegania, zwraca uwagę na potencjał wyobraźni, której francuscy sytuacjoniści chcieli oddać absolutną władzę. Nie ogranicza się przy tym do rozwiązywania problemów czysto estetycznych. Pozostaje wrażliwa na rzeczywistość społeczną i polityczną. W sposób krytyczny patrzy na oferowane przez kulturę modele „swobodnego” funkcjonowania.
Nawiązując w tytule wystawy do ostatniego zdania powieści Stanisława Lema pt. Solaris, artystka sugeruje, że nasza fantazja może realnie kształtować rzeczywistość. Mówi, że analizując język, którego używamy, oraz badając media, za pomocą których się komunikujemy, możemy poznać mechanizmy ograniczające naszą wyobraźnię.
Świadomi zasad ich funkcjonowania możemy używać wyobraźni w sposób swobodny, niezależnie kształtować naszą tożsamość i skutecznie wpływać na otoczenie. Janin uświadamia nam, że świat oraz rola, jaką w nim odgrywamy, nie są ostatecznie ustalone. Są one wynikiem pewnej umowy
i określonego sposobu widzenia, który można zmieniać.
Zuzanna Janin (ur. 1964, Warszawa; mieszka w Warszawie), rzeźbiarka, autorka instalacji, wideo instalacji, fotografii i działań performatywnych. Studiowała w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1980–1986) oraz w ramach stypendium w ECAV – Ecole Cantonale d'Art du Valais, Sierre (new media) (2004). Obecnie jest w trakcie pracy nad doktoratem na Wydziale Sztuki Mediów ASP
w Warszawie.
