„Ja jako Roberta” – to tytuł wystawy ikony amerykańskiej sztuki feministycznej - Lynn Hershman Leeson. Wernisaż tej artystki, reżyserki, prekursorki nowych mediów. Wystawa złożona jest z 30 fotografii stanowiących swoistą dokumentację trwającej 4 lata akcji artystycznej . Lynn Hershman Leeson demonstrując sprzeciw przeciwko marginalizacji sztuki kobiet stworzyła swoje alter ego – Robertę Breitmore. Artystka w latach 1974- 1978 prowadziła podwójną egzystencję jako „oryginał”- Lynn Hershman Leeson oraz „kreacja”- Roberta Breitmore, dzieląc swoje życie pomiędzy dwiema postaciami. Wcielając się w Robertę zmieniała swój wygląd poprzez określony strój, makijaż, blond perukę, nie poprzestając jedynie na kreacji powierzchowności - Roberta była charakterologicznym przeciwieństwem Lynn. Miała charakterystyczną dla siebie gestykulację, zachowanie, maniery. Żyła własnym życiem, miała nawet wyrobione na swoje nazwisko prawdziwe dokumenty, takie jak prawo jazdy czy zaświadczenia lekarskie. Prowadziła pamiętnik, korespondencję, nawiązywała znajomości, poprzez gazety szukała współlokatorów i przyjaciół (z którymi nie spotykała się więcej niż trzykrotnie – aby nie tworzyć poważniejszych więzi), chodziła na psychoterapie. Ludzie dookoła nie mieli pojęcia, że uczestniczą w artystycznej akcji, dla nich Roberta była częścią codzienności. W późniejszym okresie Hershman Leeson zatrudniła trzy kobiety, które obok niej miały występować jako Roberta. Nosiły stroje identyczne do tych, które nosiła Hershman Leeson sama, i traktowały Robertę zasadniczo jako profesjonalny spektakl. Podjęły część korespondencji Breitmore i chodziły na jej spotkania, udowadniając, że przeżycia Roberty mogą dotyczyć wszystkich, a nie są tylko projekcją jednej osobowości. Ostatecznie w 1978r. Hershman Leeson zakończyła kreowanie Breitmore - sama artystka określa o wydarzenie mianem egzorcyzmu.
Po performance pozostały realne dokumenty i przedmioty należące do Roberty, które umacniały jej tożsamość: liczne wykonane przez wynajętych detektywów fotografie, podkolorowane i opatrzone przez artystkę komentarzami, ogłoszenia w prasie, dokumenty, dziennik, a także wspomnienia ludzi, którzy zetknęli się z Robertą. Do dzisiaj stanowią one swojego rodzaju dowody na istnienie Roberty.
Wystawa „Ja jako Robera” porusza zagadnienia tożsamości i samoidentyfikacji, wpisując się jednocześnie w sztukę feministyczną. Wszystkie zabiegi składające się na czteroletni performance Lesson miały na celu lepsze rozpoznanie sytuacji kobiety w społeczeństwie lat siedemdziesiątych zdominowanym przez „białych, heteroseksualnych mężczyzn”. Akcję artystyczną ciężko określać jedynie za feministyczny manifest. Historia i postać Roberty wpisuje się także w szerszy kontekst spektaklu codzienności i relacji międzyludzkich, w którym artystka bada wpływ innych na tożsamość człowieka.
Hershman nie była pierwszą ani ostatnią artystką, która na tworzywo swojej sztuki wybrała tożsamość. Wystawa prezentowana w ramach 5. Międzynarodowego Festiwalu Twórczości Kobiet No Women No Art nie jest jedyną formą zwrócenia uwagi na temat tożsamości, kreacji artystycznego wizerunku, czy możliwości wniknięcia w cudzą biografię, lub stworzenia jej na nowo. W ramach festiwalu trwającego od 6 - 12 października w Poznaniu zaprezentowana zostanie również sztuka teatralna „Komornicka. Biografia pozorna”, która jest próba podjęcia teatralnego śledztwa opartego na życiorysie Marii Komornickiej –pisarce, która w połowie swojego życia przeszła radykalną metamorfozę stając się Piotrem Włastem, ostatecznie po latach okrzyknięta kulturową ikoną odmieńca i swoistą patronką polskiej krytyki feministycznej.
Warto połączyć zwiedzanie wystawy z udziałem w projekcji filmu autorstwa Leeson „!Women Art Revolution!” prezentowanego również w ramach 5. Międzynarodowego Festiwalu Twórczości Kobiet No Women No Art . Projekcja dokumentu, będącego zapisem historii walki o uznanie sztuki kobiet i ich praw, odbędzie się w kinie Muza 7 października o godz. 19.00. Film składa się z archiwaliów, wypowiedzi artystek, działaczek oraz historyczek sztuki, i skupia się na chronologicznym przedstawieniu losów kobiet-artystek przez lata marginalizowanych w świecie sztuki (zawiera też bardziej osobiste fragmenty, pokazujące twórczość i przeżycia samej reżyserki).
Lynn Hershman Leeson - amerykańska artystka intermedialna oraz reżyserka. Tworzy rysunki, rzeźby, fotografie, projekty site-specific, performance, a także sztukę interaktywną. Pionierka sztuki nowych mediów – jako jedna z pierwszych artystów zaczęła stosować techniki komputerowe w sztuce. W swojej twórczości porusza kwestie tożsamości, feminizmu oraz jednostki w społeczeństwie – jej prywatności, samoidentyfikacji i niezależności, a także związków pomiędzy światem rzeczywistym i teatralnym (wirtualnym). Artystka w późniejszych latach wróciła do postaci Roberty – w latach 1995-1998 konstruując roboty poruszane przez internautów w projekcie CybeRoberta.
Wystawa zorganizowana przez Galerię No Women No Art, MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie i Wyższą Szkołę Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu.
Galeria NWNA jest pierwszą galerią poświęconą sztuce kobiecej w Polsce. Ma na celu, z jednej strony, promocję artystek, z drugiej prezentacje najważniejszych zjawisk z zakresu sztuki dotykającej problematyki gender. To wspólny projekt Stowarzyszenia No Women No Art. oraz Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa. W przestrzeni galerii pokazujemy prace artystek z rozmaitych obszarów sztuki audiowizualnej, fotografii, malarstwa, rysunku i grafiki.
Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa – miejsce przyjazne nauce, kulturze, inicjatywom społecznym i charytatywnym, jedno z ciekawszych punktów na mapie kulturalnej Poznania. Uczelnia posiada znaczącą kolekcję sztuki współczesnej. Obok własnych zbiorów dzieł sztuki Uczelnia prezentuje prace z kolekcji Fundacji Vox Artis oraz Wielkopolskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. W WSNHiD działają także galerie: „2πr galeria” oraz Silkworms Gallery. Uczelnia posiada bogatą ofertę studiów licencjackich, magisterskich oraz podyplomowych. WSNHiD wspólnie z Wydziałem Zamiejscowym SWPS w Poznaniu oferuje aż 25 kierunków studiów podyplomowych dostosowanych do zapotrzebowania panującego na rynku pracy na konkretnych specjalistów, oraz wspólnie z ODN Uniterra specjalne studia podyplomowe dla nauczycieli.
No Women No Art to całoroczna inicjatywa promująca kobiety w sztuce i w kulturze. Stowarzyszenie zrodziło się z potrzeby nadania rozgłosu wartościowym osiągnięciom współczesnych artystek oraz z potrzeby przypomnienia niedocenianych dzieł artystek poprzednich dekad. Jego działalność pomaga przełamywać niekorzystne stereotypy, nakazujące szufladkować twórczość kobiet w okolicach banału i sentymentalizmu.
No Women No Art promuje sztukę kobiet samodzielnie organizując wydarzenia artystyczne: koncerty, spektakle teatralne, projekcje filmowe i wystawy. Ponadto obejmuje swoim patronatem inne wartościowe imprezy kulturalne, prezentujące twórcze dokonania kobiet. Zwieńczeniem całorocznej działalności stowarzyszenia jest Międzynarodowy Festiwal Twórczości Kobiet No Women No Art, który odbywa się od 6-12.10.2012 w Poznaniu.
