Piotr Skiba – sausage hero rodem z budki z hot dogami otwiera przed nami swój freak show. Jego spektakl bierze swój początek w pobycie w Nowym Jorku: Skiba wyruszył za ocean na podbój świata sztuki, tymczasem znalazł zdegradowane wesołe miasteczko na Coney Island (Brooklyn), a w nim gabinet osobliwości wyjęty z krzywego zwierciadła „american dream”. W ramach wystawy w Galerii Awangarda prezentowane będą m.in. wykonane wówczas fotografie, będące koncepcyjną kanwą dla prezentowanych prac wideo i malarstwa.
W wideo pod tym samym tytułem Skiba występuje w czymś w rodzaju „mini-playback show”, śpiewając arie operowe wraz z Marią Callas, w towarzystwie muppeta Rowlfa. Powaga miesza się z błazenadą, tworząc tragikomiczny efekt, a co za tym idzie – ma charakter terapeutyczny. Dziwaczność wygranych tu scen znajduje się w relacji do przedstawień malarskich, które również znajdą się na wystawie. Postaci z obrazów, zdeformowane bądź ułomne, niczym z XIX wiecznych zdjęć kobiet - słoni czy człowieka z gumy odwołują odbiorcę do świata dziwolągów, do którego tajemnic aspiruje też sam artysta. A Sausage Hero, kim właściwie jest? To artystyczne alter-ego, antybohater o tragikomicznej naturze. Z jednej strony jest ucieleśnieniem koszmaru niezrozumienia i wyobcowania, z drugiej – pełnym dystansu do siebie i świata intelektualistą-komikiem, ironicznym klaunem w sytuacji nonsensu.
Intermedialna twórczość Skiby jest szczególnym rodzajem autoterapii. Zabieg ten jest badaniem, które można by oprzeć o szczególną kategorię wzniosłości, numinosum, ukutą przez Rudolfa Otto w jego badaniach nad fenomenem przeżycia religijnego. Numinosum to coś, co zarazem odrzuca, budzi lęk i strach, ale i przyciąga swoją niespotykaną siłą. W gabinecie osobliwości, jaką artysta tworzy w przedstawieniach malarskich, pojawiają się postaci zdeformowane, wykluczone i odsunięte na margines społeczny, które jednak zamiast wzbudzać wstręt, fascynują. To nie tylko efekt malarski, ale przede wszystkim element mysterium tremendum, jakie dokonuje się w Sausage Hero. Zarówno poprzez ujawnianie tego, co pozostaje zazwyczaj ukryte, jak i poprzez bezpośrednie przybranie maski dziwoląga w performansie Shoot the Freak, będącego rodzajem reanacement pozornie błahego zdarzenia, dokonuje się irracjonalny proces oczyszczenia – z przekonań, oczekiwań, z wizji samego siebie jako „wielkiego artysty”.
Według Rudolfa Otto w przeżyciu religijnym dochodzi do odkrycia tajemnicy, którą definiuje jako „coś zupełnie innego”. O ile realizacji Piotra Skiby nie należy utożsamiać z procesem religijnym, o tyle można zaryzykować stwierdzenie, że pojawia się w jej doświadczaniu uczucie absolutnego osłupienia, definiowanego jako stupor. Rudolf Otto pisze: „szczególny urok tego, co upiorne, polega raczej na tym, że jest ono czymś dziwnym (mirum) i jako takie, działając samo przez się na wyobraźnię, rozbudza zainteresowanie i ogromną ciekawość”.
Artysta podążając za głosem ciekawości, nie stawia siebie zatem w opozycji do tego, co niepojęte. Stara się natomiast oswoić z myślą o tym, że sam stoi po tej „ciemniejszej” stronie życia i dlatego każe nam również zagrać w jego mysterium. Należy zaznaczyć, że wystąpimy raczej w roli oprawców niż litościwych Samarytan.
Tekst: Magdalena Zięba
