Zapraszamy na wystawę najbardziej znanego konkursu fotograficznego na świecie – WORLD PRESS PHOTO, która po raz trzeci zagości w toruńskim CSW 'Znaki Czasu'! Od 13 stycznia będzie można oglądać najlepsze fotografie prasowe 2010 roku, wyłonione przez niezależne jury spośród przeszło 100 tysięcy zdjęć nadesłanych z całego świata!
Każdego roku niezależne, międzynarodowe jury, składające się z dziewiętnastu członków, wybiera spośród zdjęć nadesłanych przez fotoreporterów, ogólnoświatowe agencje prasowe oraz przez gazety i czasopisma, najlepsze fotografie w dziewięciu kategoriach. Kryterium wyboru zdjęć nie stanowi jedynie ich wartość estetyczna, ale również ich przekaz i istotność pytań, jakie zadają. W tym roku swoje prace zgłosiła rekordowa liczba uczestników – ponad 5 tysięcy fotografików, ze 125 krajów, nadesłało ponad 100 tysięcy zdjęć!
Ta najbardziej prestiżowa wystawa fotografii prasowej, organizowana od 1955 roku, cieszy się corocznie wśród publiczności wielką popularnością. Konkurs obejmuje zarówno fotografie pojedyncze, jak i serie, rozpatrywane w konkretnych kategoriach, takich jak Zdjęcie roku, Wydarzenia, Ludzie, Sport, Życie współczesne, Życie codzienne, Portret, Sztuka i rozrywka, Natura. Każdego roku nagrodzone fotografie prezentowane są w formie wystawy pokonkursowej, otwieranej wiosną w Amsterdamie jako część ceremonii wręczenia nagród. Następnie ekspozycja rozpoczyna trwającą do marca następnego roku podróż po całym świecie. Wysoki poziom artystyczny konkursu przyciąga nie tylko środowisko dziennikarzy i artystów, ale również osoby na co dzień nie związane z fotografią.
W tym roku nagrodą WORLD PRESS PHOTO OF THE YEAR 2011 uhonorowano Jodi Bieber (RPA) – zwycięska fotografia przedstawia młodą Afgankę, 18-letnią Bibi Aishę będącą ofiarą drastycznej przemocy domowej. Bibi Aisha została oszpecona przez talibskiego dowódcę – miała to być kara za ucieczkę z domu męża w Oruzgan, w centrum Afganistanu. Aisha została uratowana i przywieziona do schroniska w Kabulu prowadzonego przez organizację humanitarną Kobiety dla Afgańskich Kobiet (Women for Afgan Women – WAW). Fotografia została zaprezentowana szerokiemu gronu odbiorców za pośrednictwem magazynu TIME, który wybrał ją na okładkę sierpniowego numeru w 2010 roku. Okładkę pisma uznano za kontrowersyjną, jednak nie głównie za sprawą szokującego widoku, ale cytatu pod zdjęciem: „Co się stanie, jeśli opuścimy Afganistan”. Zdjęcie ukazujące okaleczoną Aishę zmieniło nie tylko sytuację 18-letniej wówczas dziewczyny – która przebywa obecnie w Nowym Jorku i przeszła operację rekonstrukcji twarzy – z pewnością stanowiło kolejny przyczynek do dyskusji nad zaangażowaniem wojsk zagranicznych w Afganistanie. Pytanie jest wciąż aktualne, zwłaszcza w kontekście ostatnich wydarzeń mających miejsce w krajach muzułmańskich.
Praca fotografki pochodzącej z RPA opowiada nie tylko historię Afganistanu, ale jest również emblematyczna dla sytuacji wielu kobiet na całym świecie. Jak powiedziała o tymże zdjęciu Ruth Eichhorn, jedna z członkiń jury uzasadniając wybór komisji: „Posiada bardzo silne przesłanie do świata. Ok. 50 proc. populacji to kobiety i tak wiele z nich wciąż żyje w marnych warunkach oraz cierpi z powodu przemocy. Ta kobieta jest jak ikona”. Zdjęcie mówi o wszystkich kobietach, które doświadczają niesprawiedliwości i przemocy, niezależnie od pochodzenia i miejsca urodzenia.
Zdjęcie Jodi Bieber nie jest jedyną pracą stanowiącą przyczynek do dyskusji i namysłu nad kondycją otaczającego nas świata. Wśród docenionych prac nie zabrakło fotografii z trzęsienia ziemi na Haiti – praca Haiti Daniela Morela zajęła drugie miejsce w kategorii Wydarzenia. Z kolei najlepsze foto-reportaże, opowiadające o wydarzeniach z ubiegłego roku, według jury są te wykonane przez Oliviera Labana-Matteri oraz Ricardo Venturiego – obaj zaprezentowali światu, co działo się na Haiti po tym, jak nawiedził je kataklizm. Minęły już prawie dwa lata od najpotężniejszego od 200 lat trzęsienia ziemi, które nawiedziło jeden z najbiedniejszych krajów półkuli zachodniej – Haiti. Około miliona osób wciąż mieszka pod namiotami, a w kraju panuje epidemia cholery.
W gronie laureatów można ujrzeć również fotografie dwóch Polaków – Tomasza Gudzowatego i Filipa Ćwika. Gudzowaty otrzymał 2 nagrodę w kategorii Sport za reportaż z rajdów w Meksyku, który przedstawia nieformalną grupę miłośników tuningowanych samochodów i szybkiej jazdy. Filip Ćwik natomiast został laureatem 3 nagrody za fotoreportaż w kategorii Ludzie i wydarzenia – nagrodzony cykl czarno-białych ekspresyjnych zdjęć przedstawia żałobę narodową w Polsce po katastrofie samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem. Uliczne portrety składające się na ów cykl w niezwykły sposób oddają atmosferę tamtego czasu. Co ważne werdykt komisji wskazuje, że traumatyczne emocje towarzyszące katastrofie lotniczej są istotne dla globalnej społeczności.
World Press Photo to jedna z najważniejszych wystaw w CSW, ukazuje bowiem faktyczne sytuacje, relacjonuje rzeczywistość, a jej estetyczna, cicha fotograficzna formuła, podkreśla tym bardziej istotność ukazywanych obrazów. Nie ogranicza się do bycia ekspozycją sprawozdawczą – zadaje szereg pytań, pozostawiając je bez odpowiedzi. Zapraszamy bardzo serdecznie do odbycia tej niesamowitej, aczkolwiek trudnej podróży, którą będzie można odbyć już od stycznia w toruńskim CSW!
Fot: World Press Photo Of The Year 2011, fot. Jodi Bieber, Institute for Artist Managememt / Goodman Gallery for Time Magazine
