1. „Józef Chełmoński”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 27 września 2024 – 26 stycznia 2025
Trwa tam wystawa poświęcona jednemu z najwybitniejszych polskich malarzy – Józefowi Chełmońskiemu. Zobaczymy na niej aż 119 obrazów oraz kilkadziesiąt rysunków. Prace wykonane na papierze będą wymieniane co sześć tygodni, więc warto odwiedzić wystawę więcej niż raz.
W historii sztuki polskiej Józef Chełmoński należy do najwyżej cenionych malarzy, a jego twórczość zajmuje miejsce szczególne. Wykreowane przez niego wizje natury, widoki wsi i sceny z życia jej mieszkańców od przeszło stu lat są uznawane za kwintesencję „polskości” w malarstwie XIX i początku XX wieku. Chełmoński, romantyk, obdarzony żywiołowym temperamentem, ogromną siłą witalną i poczuciem humoru, tworzył w sposób instynktowny i intuicyjny, niezależny od jakichkolwiek założeń programowych. Odznaczał się znakomitym zmysłem obserwacji i zdolnością zapamiętywania najbardziej ulotnych wrażeń, które następnie utrwalał na płótnie.Wystawa „Józef Chełmoński” to nie tylko uczta dla wzroku.
Dodatkową atrakcją na wystawie są audioprzewodniki, w których Krystyna Czubówna i Adam Wajrak opowiadają o przyrodzie widocznej na obrazach. To unikalna okazja, by spojrzeć na obrazy Chełmońskiego z nowej perspektywy.
2. Historie potencjalne, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, 19.10.2024 – 02.02.2025
Najnowsza ekspozycja w Zachęcie prezentuje prace — filmy, instalacje i obiekty powstałe w ostatnich latach — które łączy tematyka zawłaszczania, instrumentalnego traktowania i odzyskiwania historii ukazana w kontekście obecnych napięć politycznych. Dotyczą one regionów niedawnych i aktualnych konfliktów, naznaczonych dziedzictwem kolonializmu, a także rosyjskiego imperializmu: Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej i Europy Wschodniej.
3. Na miejscu i na wynos. Kuchnia warszawska, Muzeum Warszawy, 17.10 2024 – 17.04. 2025
Wystawa opowiadająca o warszawskich kuchniach, jadalniach, stołówkach, wyszynkach, barach, gospodach i jadłodajniach obejmująca kilka stuleci, od wieku XIV po współczesność. Kulinarną historię stolicy poznamy za sprawą obiektów archeologicznych, przedmiotów codziennego użytku z różnych epok, zdjęć, grafik, filmów, wycinków prasowych, a wreszcie prac artystycznych, również współczesnych.
4. „Kapiści. Sto lat!”, Muzeum Narodowe w Krakowie, 11.10.2024 – 6.04.2025
Wystawa, zorganizowana z okazji stulecia powstania grupy kapistów – jednego z najważniejszych ugrupowań artystycznych w historii sztuki, prezentuje twórczość artystów, którzy zrewolucjonizowali polskie malarstwo, przenosząc nacisk na wyrażanie emocji poprzez kolory i światło. Najważniejszymi członkami grupy byli Hanna Rudzka i Jan Cybis, Józef Czapski, Artur Nacht-Samborski, Zygmunt Waliszewski oraz Piotr Potworowski.
Wystawa ukazuje dzieła, w których dominują żywe barwy i subtelne gry światła. Dla kapistów najważniejszym zagadnieniem był kolor, poprzez który postrzegali świat oraz wyrażali światło, przestrzeń i formę. Artyści skupiali się na formie obrazu, odrzucając realistyczne odtwarzanie rzeczywistości i symbolikę. Tworzyli pejzaże, martwe natury, a rzadziej portrety. Artystyczna wizja kapistów opierała się na intuicji i emocjach, co nadało ich twórczości wyjątkowy charakter i odzwierciedlało nowoczesne podejście do sztuki.
5. Todd Forsgren. Postindustrialny Eden, Muzeum Narodowe w Gdańsku, 05.07-29.12.2024
„Postindustrialny Eden” to wystawa fotografii amerykańskiego artysty Todda Forsgrena, który od dwudziestu lat dokumentuje małe enklawy ogrodnicze – m.in. w Stanach Zjednoczonych, Kubie, Mongolii, Japonii, Wielkiej Brytanii, Czechach, Holandii i Polsce. Przedstawione na zdjęciach kameralne ogrody często otoczone są płotem oddzielającym je od miejskiej zabudowy. Zamysłem artysty było „zbliżenie” pozornie wykluczających się przestrzenni i wskazanie kontekstów, które na nowo definiują to, co miejskie i wiejskie, publiczne i prywatne, nowoczesne i prymitywne, globalne i lokalne. Część z tych przestrzeni powstała z praktycznej potrzeby uprawy warzyw, owoców i ziół, której celem jest samowystarczalność; inne są wynikiem filozofii życia, mają charakter estetyczny i wiążą się bardziej z organizowaniem osobistej strefy komfortu. Zyskujące na popularności ogrody społeczne odnoszą się do wartości takich jak lokalność, idea wspólnotowości, kolektywne działanie i wzmocnienie zaangażowania obywatelskiego.
