Secesja to kierunek tak charakterystyczny, że bez problemu rozpoznawalny nawet dla tych osób, które niekoniecznie znają się na historii sztuki. Czy wiesz, jak go rozpoznać i jakie są jego założenia? Chcesz poznać najważniejszych przedstawicieli tego kierunku? Zajrzyj do naszego wpisu.
Secesja – krótka historia kierunku, który sprzeciwił się akademii
Secesja to kierunek w sztuce, który rozwijał się na przełomie XIX i XX wieku. Szczyt jego popularności przypada na rok 1900, kiedy miała miejsce słynna Wystawa Światowa w Paryżu, lansująca główne założenia secesji. Nazwa kierunku pochodzi od łacińskiego słowa secessio, oznaczającego „odejście”. Dla przedstawicieli secesji miało to być symboliczne odejście od skostniałego akademizmu, jego cech formalnych i nudy, jaka męczyła na artystycznych uczelniach żądnych ekscytacji studentów. Secesja zaliczana do modernizmu, na świecie była nazywana bardzo różnie. We Francji nazywano ją art nouveau, w Niemczech – Jugendstil, w Austrii Sezession, we Włoszech stile floreale lub stile liberty, w Anglii Arts and Crafts movement, a w Hiszpanii modernismo. Niezależnie jednak od nazewnictwa, pod każdą szerokością geograficzną nurt ten bazował na tym samym podejściu: łączeniu różnych dziedzin sztuki, takich jak malarstwo, grafika projektowa, projektowanie odzieży, architektura czy rzeźba.
Cechy charakterystyczne secesji i główni przedstawiciele
Styl secesyjny można rozpoznać bez trudu – jest bardzo charakterystyczny, zdobny, opierający się na powtarzalnych motywach. Typowe dla secesji jest wykorzystanie falistych linii, niezwykle eleganckich, ale też wprost nawiązujących do świata przyrody. Organiczne kształty, motywy roślinne, ornamenty zainspirowane sztuką japońską czy w końcu asymetria i swoboda w komponowaniu przedstawień sprawiają, że secesja kojarzy się z tym, co wytworne i eleganckie. Secesyjne dzieła wykorzystują najczęściej szlachetną kolorystykę: subtelne pastele, czerń i złoto, zwłaszcza spatynowane. Do najważniejszych przedstawicieli secesji należeli architekci, zwłaszcza August Endell i Otto Wagner, malarze (Alfons Mucha, Józef Mehoffer, Stanisław Wyspiański, Fernand Khnopff czy Gustav Klimt), a także rzeźbiarze (jak Polak Wacław Szymanowski, autor słynnego warszawskiego pomnika przedstawiającego Fryderyka Chopina).
Secesja dziś – czy nadal zachwyca?
Z czasem dzieła tworzone w oparciu o założenia secesji straciły dawną świeżość, wyparte przez kolejne kierunki. W latach 20. i 30. XX wieku secesyjna twórczość była nawet synonimem kiczu, czego powodem była między innymi nadprodukcja miernej jakości dzieł, bazujących na przepychu i przesadnej ornamentyce. Dziś, po wielu dekadach, secesja znów zaczyna inspirować twórców i zachwycać odbiorców. Coraz popularniejsze są organiczne, lekkie i eleganckie formy w architekturze i designie, jak i typowe dla art nouveau linie faliste w malarstwie. Po estetykę bliską secesji sięga dziś w swoich pracach wielu młodych twórców, takich jak chociażby Katia Meller czy Agata Padol – malarki, których obrazy na płótnie możesz nabyć w naszej internetowej galerii sztuki. Takie obrazy na ścianę idealnie sprawdzą się nie tylko w sypialni utrzymanej w stylistyce retro, ale też chociażby w nowoczesnym salonie.
Secesja zdecydowanie należy do tych kierunków, które odcisnęły największe piętno na historii sztuki. Niezależnie od tego, jaka lekkość czy wdzięk się z nią kojarzą, była nurtem zdecydowanie rewolucyjnym. Dziś jest przede wszystkim kwintesencją elegancji, zarówno w architekturze czy wzornictwie, jak i w malarstwie współczesnym, chętnie czerpiącym z twórczych dokonań przełomu XIX i XX wieku.