Jak interpretować sztukę?

Z interpretacją wielu rzeczy, z którymi stykamy się na co dzień jest ten problem, że każdy może ten proces przeprowadzać na swój sposób. Interpretacja polega właśnie na własnych przemyśleniach względem jakiegoś wydarzenia czy przedmiotu i dostrzeżenie w nim ukrytego znaczenia. Bo interpretacja czegokolwiek opiera się o nasze rozumowanie i o to, czego w czymś szukamy dla samych siebie. Jest wiele interpretacji dzieł sztuki, filmów, książek, wierszy czy muzyki, ale te najbardziej prawidłowe pochodzą z własnych przemyśleń.

Może to być dziwne stwierdzenie biorąc pod uwagę opinie i recenzje krytyków szeroko rozumianej sztuki, którzy swoje spostrzeżenia publikują dla swoich odbiorców. Teoretycznie można twierdzić, że skoro interpretowanie jakiegoś dzieła zależy tylko od nas samych, to opinie krytyków mogą być błędne, jeżeli nie będą pokrywać się z naszymi przemyśleniami. W tym przypadku każda odpowiedź jest prawidłowa, bo nie ma jednej słusznej interpretacji czegoś i każdy ma prawo do własnego zdania na jakiś temat. Każda interpretacja może być słuszna, a opinie wygłaszane przez krytyków są częścią ich pracy. Mówią o swoich odczuciach związanych z daną książką czy filmem, a ich wiedza i doświadczenie sprawia, że odbiorcy wierzą w ich słowa.

Jednak interpretowanie sztuki i wszystkich jej elementów czy produktów jest w zasięgu każdego z nas. Na pytanie, jak ją interpretować można udzielić tylko jednej odpowiedzi – tak, jak sami tego chcemy. Każdy ma prawo do poszukiwania ukrytego dna w dziełach sztuki, każdy może dopuścić się recenzji i wypowiedzieć swoje zdanie na temat danej rzeczy. I każdy zrobi to dobrze, bo tylko tak, jak sam tego chce.

Ale w przypadku obrazów, muzyki czy filmów częstym błędem jest doszukiwanie się ukrytego znaczenia. Pytania, co autor miał na myśli nie są dobre, bo autor mógł mieć na myśli wszystko i nic zarazem. Najważniejsze jest, by obcowanie ze sztuką dawało każdemu coś wyjątkowego. Coś, co zostanie z odbiorcą na dłużej, zmusi do refleksji nad pewnym problemem i nad własnym życiem. Taka jest właśnie rola sztuki – ma ona zmusić do myślenia i czucia, ma pokazać nam, że potrafimy dostrzegać w naszym otoczeniu rzeczy, których na pierwszy rzut oka nie widać. Dzieła literackie, filmowe, obrazy i rzeźby mają za zadanie oczyszczać umysł i otwierać go na nowe możliwości postrzegania rzeczywistości, jak i zmuszać do uruchomienia wyobraźni.

Teoretycznie w interpretowaniu sztuki nie ma nic trudnego. Wystarczy zapoznać się z danym dziełem, przyjrzeć mu się i dopuścić się rozmyślań nad ukrytym przesłaniem. Jednak sztuką samą w sobie jest wyciągnięcie z jakiegoś przedmiotu czegoś dla siebie, zaczerpnięcie inspiracji i doświadczenie swoistego katharsis. Nasze spostrzeżenia i wrażenia z obcowania ze sztuką są najlepsze, bo każdy interpretuje dane rzeczy według własnych doświadczeń i bierze dla siebie to, co jest najbardziej wartościowe. Każdy sposób interpretowania sztuki jest dobry, bo nigdzie nie jest powiedziane, jak należy to robić. Właśnie dlatego, że ten proces zależy tylko i wyłącznie od nas.